Facebook-f
Instagram
Youtube
Envelope
- Bazylia pospolita
Bazylia pospolita to aromatyczna przyprawa, która ma zastosowanie nie tylko w kuchni, ale także w lecznictwie.
Bazylia pospolita – systematyka
Rodzina: Jasnotowce, dawniej Wargowe
Rodzaj: Jasnotowate
Rodzaj: Bazylia
Nazewnictwo
Łacińska: Ocimum basilicum
Angielska: Sweet basil
Niemiecka: Echtes Basilienkraut, Basilikum
Polskie nazwy: bazylia pospolita, wonna, ogrodowa; bazylek ogrodowy, balsam, bazyliszka polska, ziele świętego Józefa, bazylijka, bazyliszka polska,
Słowo, od którego pochodzi nazwa gatunkowa bazylii- basilicos– w języku greckim oznacza królewski, natomiast okimoin oznacza wybitny smak i aromat. W starożytnym Rzymie nazwa bazylii była bardziej kojarzona z bazyliszkiem, przed którym liście rośliny miały chronić. Natomiast we Francji roślina ta zyskała miano ziela św. Anny.
Bazylia pospolita- występowanie
Pochodzenie bazylii nie jest znane, przypuszcza się, że roślina może pochodzić z Afryki Tropikalnej lub z Indii. Nie występuje dziko, jest uprawiana w krajach podzwrotnikowych Azji, Afryki, Ameryki.
W Europie bazylię uprawiana się głównie w krajach śródziemnomorskich, choć na mniejszą skalę jej uprawy można spotkać również w krajach Europy Środkowej.
Bazylia- odmiany
Znane są odmiany bazylii różniące się smakiem i aromatem. Obecnie opisanych jest ok. 150 -200 gatunków bazylii różniących się budową morfologiczną i składem oraz zawartością olejku eterycznego.
W Polsce najczęściej możemy spotkać: bazylię pospolitą, czerwoną, grecką, cynamonową i cytrynową.
Bazylia pospolita- surowiec
Surowcem jest ziele bazylii (Basilici herba), zawierające 0,5%- 2,5% olejku eterycznego o zmiennym składzie.
Bazylia pospolita trochę historii
Bazylia znana jest od co najmniej 1500 lat p. n. e. Od dawien roślina ta jest kojarzona z czymś królewskim, a w niektórych wierzeniach nawet boskim. Hindusi uważali bazylię za roślinę świętą i poświęcili ją lokalnym bogom: Wishnu i Krisznie.
Pierwsze wzmianki o tej roślinie pojawiają się w indyjskich księgach objawionych. Staroindyjskie teksty wskazują, że ludy Indii znały bazylię jako gatunek doniczkowy. Z korzenia pewnego gatunku bazylii, znanego w Indiach, wyrabiano ludowe bransolety i naszyjniki.
Bazylia była jednym z pierwszych ziół opisanych w chińskich księgach jako środek stosowany w dolegliwościach żołądka i nerek.
Do Europy roślina ta została przywieziona z Iranu po wyprawach wojennych Aleksandra Wielkiego. Początkowo pojawiła się w Grecji, skąd rozprzestrzeniła się w innych krajach rejonu śródziemnomorskiego.
W czasach antycznych pisano, że zioło to jest szkodliwe dla żołądka, moczu czy oczu, niektórzy ze starożytnych wierzyli, że roślina ma zdolność rodzenia skorpionów. Jednak pomimo złej opinii w Grecji bazylia była uważana za królewskie pachnidło.
Galen i Dioskurydes uważali, że bazylii nie powinno się stosować wewnętrznie, podczas, gdy Pliniusz i arabscy lekarze twierdzili odwrotnie. Bazylia była określana przez różnych uczonych jako roślina o przeciwstawnych siłach działania.
W Rzymie bazylia była prawdopodobnie rośliną ozdobną i przyprawową. I chociaż początkowo roślina ta była uważana jako symbol nienawiści szybko zyskała miano małego cudu świata. Rzymianie stosowali bazylię jako środek zmniejszający wzdęcia, odtruwający oraz moczopędny. Kobiety karmiące dzieci spożywały bazylie jako środek mlekopędny. Często była też uważana za zioło miłości.
Germanie przyjęli bazylię do uprawy w XII stuleciu, uznając właściwości lecznicze nadane przez starożytnych za skuteczne.
Święta Hildegarda polecała bazylię jako zioło przeciwgorączkowe. A jednocześnie przestrzegała przed wąchaniem bazylii, co miało być niebezpieczne.
Do Europy Środkowej, w tym do Polski, bazylia dotarła w XV w, gdzie początkowo była hodowana w oranżeriach i doniczkach.
W Polskiej literaturze wzmianki o bazylii znajdziemy w dziele Marcina z Urzędowa oraz w Zielniku Syreniusza, gdzie pojawia się opis czterech odmian bazylii: wielkiej, cytrynowej, mniejszej i kędzierzawej.
Bazylia pospolita- zastosowanie
- Jest to roślina miododajna
- Bazylia odstrasza komary, mącznika, mszyce oraz muszki owocówki.
- W dawnych czasach zalecano dodawać ziele bazylii do paszy dla ciężarnych klaczy i oślic, oraz jako środek mlekopędny dla zwierząt.
- Olejek z bazylii jest wykorzystywany w przemyśle perfumeryjnym
- Ma także zastosowanie jako środek poprawiający smak i zapach produktów spożywczych w ilości do 5%
Bazylia – wartość odżdywcza
Ziele bazylii jest surowcem olejkowych, który zawiera około 1,5% olejku. W skład olejku bazyliowego wchodzą: linalol, metylochawikol, chawikol, kamfora, α-pinen, cynamonian metylu, eugenol, L-linalol, kamfora. Ponadto ziele bazylii zawiera garbniki, saponiny gorycze. Jest to źródło wielu fenylokwasów: cynamonowego, wanilinowego, kawowowego, 4-hydroksybenzoesowego, chlorogenowego, rozmarynowego, ferulowego, galusowego.
Kolejną grupą związków znajdujących się w bazylii są pochodne katechiny, fenole i polifenole, flawonoidy, steroidy. Bazylia zawiera barwniki karotenoidowe, a ciemne odmiany także barwniki antocyjaninowe. Bazylia jest źródłem witamin A, C, E oraz minerałów: fosforu, potasu, magnezu, wapnia, siarki, żelaza, miedzi, cynku, manganu, kobaltu, sodu.
Nasiona bazylii są bogate w śluz.
Bazylia pospolita zawdzięcza swój korzenny posmak dużej zawartości eugenolu, natomiast bazylia cytrynowa zawiera duże ilości limonenu.
BAZYLIA POSPOLITA DZIAŁANIE LECZNICZE
Bazylia jest stosowana w łagodnych zaburzeniach trawiennych, zwłaszcza u dzieci, nawet bardzo małych i osób starszych z objawami odbijania się, nudności, braku łaknienia, bólów epigastrycznych, wzdęć, zmniejszonej tolerancji na tłuszcze i produkty białkowe. Nasiona bazylii są bogate w śluz i działają powlekająco na błony śluzowe, podobnie jak siemię lniane.
Ziele bazylii
- Pobudza wydzielanie soków żołądkowych oraz przyspiesza trawienie
- Przywraca naturalne ruchy perystaltyczne jelita
- Wykazuje działanie wiatropędne, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne,
- Hamuje nadmierny rozwój flory bakteryjnej
- Wspomaga przemianę materii oraz zwiększa przyswajanie pokarmów
- Jest pomocne w zapobieganiu i leczeniu nudności i wymiotów
- Wykazuje działanie ochronne na śluzówkę żołądka, łagodząc stany zapalne i chroniąc łagodząc wrzody
- Pobudza krążenie krwi i limfy, a w medycynie ludowej bazylia jest stosowana jako środek czyszczący krew
- Łagodzi napięcia oraz obniża ciśnienie krwi
- Obniża poziom cholesterolu we krwi
- Działa przeciwkaszlowo, łagodzi zapalenie gardła, oczyszcza oskrzela z zalegającej wydzieliny
- Wspomaga układ immunologiczny
- Działa delikatnie uspokajająco i wspomaga prawidłową pracę układu nerwowego
- Wykazuje działanie przeciwbólowe
- Jest pomocne przy migrenowych bólach głowy
- Wpływa pozytywnie na wzrok, pomaga przy tzw. kurzej ślepocie, zapobiegają powstawaniu zwyrodnień plamki żółtej oraz zaćmy
- Pobudza pracę nerek oraz pomaga je oczyszczać
- Ma działanie moczopędne
- Może zmniejszać obrzęki zastoinowe
- Działa mlekopędnie,
- Działa rozkurczowo, łagodzi bóle menstruacyjne
- Pomaga na chorobę górską
- Zmniejsza stany zapalne oraz obrzęki, działa przeciwzapalnie
- Przyspiesza gojenie się ran
- Jest środkiem antyseptycznym.
- Działa przeciwpasożytniczo, a w dużych dawkach przeciwpierwotniakowo i przeciwfungistycznie.
- Wykazuje działanie przeciwbakteryjnie zarówno na bakterie gram dodatnie jak i gram ujemne.
- Skutecznie odstraszy komary
- Działa kojąco na dziąsła
Bazylia pospolita przeciwwskazania
- Ciąża ze względu na możliwość działania mutagennego
- Małe dzieci
- Osoby z chorą wątrobą
Bazylia pospolita- interakcje z lekami
Olejek bazyliowy wykazuje synergizm z antybiotykami i chemioterapeutykami (Imipenem i ciprofloksacyną) wobec bakterii P. Aeruhinosa.
Arnal-Schnebelen B., Goetz P., Paris M.; Lecznicze dary natury, 200 uzdrawiających ziół; Reader’s Digest; Warszawa 2004, str. 40
Bremness L.; Wielka księga ziół; Wiedza i Życie, Warszawa, str. 101
Czikow P., Łaptiew J.; Rośliny lecznicze bogate w witaminy; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1987 r., str. 65
Fnimh A. C.; Encyclopedia of herbal medicine; DK New York 2016; Wyd. 3, str. 241
Jadczak D., Grzeszczuk M.; Bazylia; Panacea nr.2 (11), 2005, str. 28-30
Kawałko M. J.; Historie ziołowe; Krajowa agencja wydawnicza, Lublin 1986r., str. 62, 65, 69, 192-204
Król-Kogus B.; Aktywność biologiczna i właściwości lecznicze bazylii (Ocimum basilium L.); w: Danielewska A., Maciąg K.; Wybrane właściwości roślin- najnowsze doniesienia; Wydawnictwo Naukowe Tygiel, Lublin 2019, str. 22-31
Małachow G.; Zioła dla zdrowia, Oficyna Wydawnicza ABA Sp. z o.o. 2004, str. 73-75
Mindel E.; Biblia witamin; Wiedza i życie, Warszawa 1993, str. 157
Ody P.; Zioła w domu; Świat Książki, 1996, str. 24
Olechnowicz- Stępień W., Lamer-Zarawska E.; Rośliny lecznicze stosowane u dzieci; PZWL, Warszawa 1992, str. 72-75
Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL, wyd. III, Warszawa 1982, str. 191
Poprzęcki W.; Ziołolecznictwo; Wydawnictwo Spar, 1989r., str. 42,
Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; wyd. Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2016; str.189-192
Small E., Deutsch G.; Culinary herbs for short season gardens; National Research Council of Canada& Ismant Associates Ins. 2001 r., str. 38-40
Tobyn G., Denham A., Whitelegg M.; The western herbal tradition, 2000 years of medicinal plant knowledge; Elsevier 20011, str. 221-227
Tyszyńska- Kownacka D., Starek T.; Zioła w Polskim domu; Wyd. Watra, Warszawa 1988r, str.53-54
Wielka księga ziół, Reader’s digest, Warszawa 2009
Vocka G.; Rośliny lecznicze od A do Z uprawa i pielęgnacja, zbiory i przechowywanie, działanie zdrowotne; Wyd. Klub dla Ciebie, 2005, str. 25-26, 106, 125, 130
http://ziolowyporadnik.pl/ziola/bazylia/ (26.01.2014)
http://www.medicalnewstoday.com/articles/266425.php (26.01.2014)
http://www.swiatkwiatow.pl/bazylia-bazylia-pospolita-bazylia-wonna-bazylia-wlasciwa-id616.html (26.01.2014)
http://bonavita.pl/bazylia-wlasciwosci-zastosowanie-i-przechowywanie- (05.02.2019)
https://rozanski.li/1127/ziele-bazylii-herba-basilici-jako-przyprawa-i-lek/ (16.05.2020)
- Co ciekawego na naszym blogu?
- Poznaj naszą bazę zdrowej wiedzy
Baza wiedzy to nie tylko źródło informacji
- Przepisy dla naszego zdrowia
- Zobacz nasze filmy na kanale Youtube
Nalewka z dzikiej róży
Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.
Jabłka
Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.
Pestki dyni a zdrowie
Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…
O Blogu
Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.
#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze
Musisz wiedzieć
Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.
Polub nas
Facebook-f
Instagram
Youtube
Envelope
Dodaj komentarz