Lubczyk ogrodowy – łac. Levisticum officinale



Facebook-f


Instagram


Youtube


Envelope

  • Lubczyk ogrodowy

Lubczyk ogrodowy  jest rośliną magiczną kojarzona z miłością- od dawna uważano ją za afrodyzjak, choć nie udało się tego potwierdzić w badaniach. Lubczyk przez wielu jest także kojarzony z aromatyczną przyprawą do zup- magii. Często stosowany w naszych kuchniach jako przyprawa do wielu dań ma wiele właściwości leczniczych- korzystnie wpływa na trawienie, działa wykrztuśnie, wykazuje delikatnie działanie uspokajające.

 

Lubczyk ogrodowy- systematyka

Rząd: Selerowce
Rodzina: Selerowate
Rodzaj: Lubczyk

 

Nazewnictwo

Łacińska: Levisticum officinale
Angielska: Loveage
Niemiecka: Garten- Libestöckel
Polskie nazwy: isjasz, łakome ziele, maggi, lubszczek, lubiszczek, lubieszczek, lubczyk lekarski, lubiśnik lekarski, mleczeń, lubystek

Nazwa lubczyku pochodzi od rzymskiego słowa lavare co znaczy łagodzić, uśmierzać.


Lubczyk ogrodowy- występowanie

Lubczyk prawdopodobnie pochodzi z terenów Afganistanu i Iranu. W formie zdziczałej występuje w Europie i południowo-zachodniej Azji oraz na południu Europy, zwłaszcza w rejonie Apenin Liguryjskich. Często uprawiany, głównie w Europie i USA.

Lubczyk- odmiany

Znane są trzy odmiany lubczyku:

  • Levisticum officinale
  • Levisticum caucasiucum
  • Levisticum latifolia

Lubczyk ogrodowy – surowiec

Surowcem leczniczym i przyprawowym są: korzeń, kłącze, rzadziej liście oraz owoce, które mają głównie znaczenie jako przyprawa. Surowcem farmakopealnym jest kłącze lubczyku wraz z korzeniami (Levistici radix).

Lubczyk ogrodowy a suplementy

Wyciągi z korzenia lubczyku mogą wchodzić w skład mieszanek stosowanych w problemach trawiennych. Czasami lubczyk jest też dodatkiem do ziołowych herbatek.

„Gdy amor strzałą serca nie tyka
Warto spróbować lubczyka
W potrawie tłustej lubo też w winie
Może uczucia przychylić dziewczynie”

Lubczyk ogrodowy – trochę historii

Lubczyk znany był w starożytnej Grecji i Rzymie, gdzie był uprawiany głównie jako aromatyczna przyprawa. Nad Morze Śródziemne przywędrował prawdopodobnie z Persji. Został opisany przez Dioskuridesa jako środek ułatwiający trawienie, moczopędny i pobudzający miesiączkę.
Do Europu Środkowej trafił w XII wieku z Włoch, gdzie stał się popularny dzięki Benedyktynom, którzy uprawiali tą roślinę w przyklasztornych ogródkach.

Św. Hildegarda zalecała lubczyk w schorzeniach płucnych, bólach brzucha i wzdęciach. Zalecała także ziele jako lek przy puchlinie wodnej. Roślina została także zapisana w Kapitularzu Karola Wielkiego. Tekst Trotula napisany w Salerno w XII wieku zalecał stosowanie lubczyku w celu rozjaśnienia skóry.

Średniowieczni podróżnicy wykorzystywali liście lubczyku do pozbycia się nieprzyjemnego zapachu z butów, a napar z liści i korzenia używali jako dezodorantu do ciała. Lubczyk zalany brandy zabierany był na statki w długie rejsy, aby uchronić marynarzy przed reumatyzmem, przeziębieniem i grypą. Powszechnie stosowano lubczyk jako odtrutkę na ugryzienia wściekłych psów, jadowitych węży i skorpionów.

W okresie odrodzenia lubczyk był rośliną często uprawianą w Polskich ogródkach przydomowych i na plantacjach zielarskich. Zielnik Siennika z 1568r. wymienia lubczyk jako roślinę, która miała usuwać rodzinne rozterki i niezgody. O lubczyku pisze także Szymon Syrenski. Wymienia on lubczyk jako roślinę o działaniu moczopędnym, odtruwającym, szczególnie jeżeli będzie stosowana na dolegliwości wątroby, śledziony. Lubczyk był także stosowany przy wilgotnym kaszlu i zaflegmionych płucach, w stanach niestrawności i braku apetytu. Napoje na bazie lubczyku zalecano także stosować w przypadku ukąszeń od węża i innych jadowitych bestii, a nawet wściekłego psa.

Zagęszczony wyciąg z korzenia lubczyku w formie pigułki, sprzedawany pod nazwą „Sedobrol”, był bardzo popularnym środkiem kojącym i leczącym wszystkie nerwice.

 

Lubczyk ogrodowy w medycynie ludowej

Zazwyczaj w medycynie ludowej lekiem była nalewka przygotowana ze świeżych nasion- czyli tzw. kordiał. Nasiona rośliny natomiast były zalecane przy zakażeniach glistą ludzką. Często roślinę wykorzystywano w leczeniu schorzeń wątroby. Lubczyk podawano kobietom przy trudnych porodach. Roślinę wykorzystywano także w leczeniu malarii, czyraków czy migrenowych bólów głowy. W niektórych rejonach Niemiec uważa się lubczyk za antidotum dla palaczy. Zielarze zalecali roślinę także na ukąszenia jadowitych węży.

W Irlandii zielarze zalecają lubczyk do oczyszczenia wzroku, rozjaśnienia plam piegów i zaczerwienień na twarzy.

 

Chińska medycyna ludowa

W Chinach korzeń lubczyku był stosowany jako substytut dziko rosnącego dzięgla chińskiego (łac. Angelica sinensis).

 

Lubczyk ogrodowy- substancje aktywne biologicznie

Ziele lubczyku zawiera: olejek eteryczny, którego głównymi składnikami są ftalidy, terpeny i estry kwasów organicznych. Ponadto lubczyk zawiera kumaryny, fitosterole, kwasy organiczne. Roślina dostarcza witaminę C i E.

Kłącze i korzeń lubczyku zawiera również olejek eteryczny, furanokumaryny, kwasy organiczne, fenylokwasy, fitosetrole, flawonoidy. Kłącze dostarcza wiele soli mineralnych: potasu, wapnia, fosforu, magnezu, sodu, boru, molibdenu, glinu, manganu, żelaza, cynku, miedzi, kobaltu.


LUBCZYK OGRODOWY DZIAŁANIE LECZNICZE

Korzeń lubczyku stosuje się przy niewydolności nerek i dróg moczowych, ponieważ ma działanie moczopędne. Korzeń lubczyku znalazł zastosowanie w leczeniu kamieni i piasku nerkowych. Pomaga usunąć z organizmu nadmiar chlorków i kwasu moczowego. Roślina posiada właściwości odwadniające.

Lubczyk:

  • Działa rozkurczowo na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego, dzięki czemu pobudza trawienie i ma działanie wiatropędne
  • Jest stosowany w dolegliwościach żołądkowych jak wzdęcia, bóle brzucha, niestrawność, brak łaknienia z równoczesnym niedoborem żółci i osłabieniem czynności wątroby
  • Przywraca naturalny ruch jelit, reguluje właściwą fermentację w jelitach, działając pozytywnie na bakterie bytujące w jelitach
  • Zmniejsza napięcie mięśni gładkich dróg żółciowych i ułatwia przepływ żółci do dwunastnicy
  • Dzięki właściwościom rozgrzewającym lubczyk poprawia krążenie krwi w organizmie
  • Jest polecany przy ogólnym osłabieniu i zaburzeniach nerwowych, szczególnie przy histerii
  • Pobudza krwawienie miesiączkowe niwelując przy tym bóle menstruacyjne, pomaga w zaburzeniach miesiączkowania spowodowanych stanami skurczowymi w obrębie macicy 
  • Wykazuje działanie przeciwgrzybiczne

Zewnętrznie odwar z korzenia lubczyku zaleca się do przemywania ran i bolesnych owrzodzeń na dziąsłach. Korzeń lubczyku dodaje się do kąpieli leczniczych w przypadku łuszczycy, wrzodów, świądu czy pęcherzycy. Kąpiele w naparze z liści lub ziela działają odprężająco i odświeżająco. Usuwają także zapach potu.

 

Lubczyk ogrodowy- działanie niepożądane

  • Lubczyk może powodować nudności
  • Spożywając lubczyk należy unikać kontaktu ze słońcem, ponieważ kumaryny działają fotouczulająco
  • Wyciągi wodne i alkoholowe również zwiększają wrażliwość skóry na działanie promieni słonecznych
  • Zarówno ziele jak i olejek lubczykowy mogą wywołać reakcję uczuleniową o
  • Lubczyk może powodować poronienia 

 

Lubczyk ogrodowy- przeciwwskazania

Ziela tego nie powinny spożywać kobiety w ciąży, karmiące oraz ze skłonnością do krwotoków macicznych. Lubczyku powinny unikać osoby mające problemy z nerkami.

 

Lubczyk ogrodowy- interakcje

Prawdopodobnie lubczyk może wchodzić w interakcję z wafaryną.


Źródła

Andruszczak S.; Lubczyk ogrodowy- cenna przyprawa i roślina lecznicza; Panacea nr.3 (32), lipiec- wrzesień 2010, str. 5-7

Fnimh A. C., Encyclopedia of herbal medicine; DK New York 2016, str. 228

Gumowska I.; Ziółka i my; Wydawnictwo PTTK „Kraj, Warszawa 1983, ”80- 82 

Halarewicz A.; Atlas ziół- kulinarne wykorzystanie roślin dziko rosnących; Wydawnictwo SBM Sp. Z o.o., Warszawa 2015, str. 94-95

Kawałko M. J.; Historie ziołowe; Krajowa Agencja Wydawnicza, Lublin 1986, str. 94, 116, 128, 308-310

Khan I. A., Abourashed E. A.; Leung’s encyclopedia of common natural ingredients used in food, drugs and cosmetics; Wiley 2010, str. 427- 429 

Ożarowski A.; Ziołolecznictwo- poradnik dla lekarzy; PZWL, wyd. III, Warszawa 1982, str. 173-174

Pajor W. J.; Mała encyklopedia przypraw smaków i ziołolecznictwa; Wydawnictwo Tempus Plus, Kraków 1998, 124-125 

Poprzęcki W., Ziołolecznictwo,Spółdzielcza Agencja Reklamowa SPAR, str. 68

Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; wyd. M.E. Senderski; Podkowa Leśna 2016, str. 338-390

Small E., Deutsch G.; Culinary herbs for short season gardeners; National Research Council os Canada & Ismant Associates Ins. 2001, str. 109- 111

Starý F., Jirásek V.; Rośliny Lecznicze; Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1976r., str. 231-234

Typek J.; Miłosne ziele; Aptekarz Polski 82 (60e), czerwiec 2013, str. 24- 26

Tyszyńska- Kownacka D., Starek T., Zioła w polskim domu, wyd. Watra, Warszawa 1988, str. 131-133

Wasilewska G.; Polskie zioła lecznicze i uzdrawiające; Wyd. RM, Warszawa 2015, str. 88-89

Wielka księga ziół, Reader’s Digest, Warszawa 2009

http://www.naturalneoczyszczanie.pl/2011/10/arcydziegiel-i-lubczyk-tajemnicze-ziola-o-podobnym-dzialaniu/ (przed 25.02.2015)

http://www.herbal-supplement-resource.com/lovage-herb.html (przed 25.02.2015)

http://herbs-treatandtaste.blogspot.com/2011/07/lovage-old-fashioned-herb-making.html (przed 25.02.2015)

www.herbiness.com/lubczyk-ogrodowy-w-fitoterapii-kulturze-i-kulinariach/ (12.12.17)


  • Co ciekawego na naszym blogu?

  • Poznaj naszą bazę zdrowej wiedzy

Baza wiedzy to nie tylko źródło informacji

  • Przepisy dla naszego zdrowia
  • Zobacz nasze filmy na kanale Youtube

Nalewka z dzikiej róży

Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.

https://www.youtube.com/watch?v=7shMeukkqd0

Jabłka

Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.

https://www.youtube.com/watch?v=oM-rLLDUOH4

Pestki dyni a zdrowie

Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…

O Blogu

Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych. 

#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze

Musisz wiedzieć

Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.

Polub nas


Facebook-f


Instagram


Youtube


Envelope

Na skróty


Komentarze

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *