Jeżyna- łac. Rubus fruticosus

Facebook-f

Instagram

Youtube

Envelope

Jeżyna- Rubus fruticosus

Jeżyna- systematyka

Rząd: Różowce
Rodzina: Różowate
Rodzaj: Jeżyna
Gatunek: Jeżyna fałdowana

Nazewnictwo

Łacińska: Rubus fruticosus

Angielska: Blackberry

Niemiecka: Brombeere
Polskie nazwy: jeżyna fałdowana, ożyna, ostrężyna, czarna malina, dziady, bromberen, wodostrężnica

Nazwa łacińska Rubus fruticosus odnosi się do całego gatunku jeżyny, w którym można wyróżnić poszczególne gatunki.

Jeżyna- występowanie

Jeżyna występuje w Europie, Azji, Ameryce Północnej. Krzew można spotkać na brzegach lasów, na polach, zrębach, w zaroślach, przy drogach, gdzie tworzy gęste zarośla. Szybko się rozrasta zajmując coraz większe powierzchnie.

Jeżyna – odmiany

Jeżyna jest blisko spokrewniona ze znaną wszystkim maliną. W Polsce występuje dziko około 60 gatunków, które tworzą liczne mieszańce. Obecnie ogrodnicy mogą nabywać bezkolocwe odmiany jeżyny, które jednak są mniej aromatyczne i wykazują słabsze właściwości lecznicze.

Surowiec

Surowcem zielarskim jest liść jeżyny (Rubi fruticosi folium) oraz owoc jeżyny (Rubi fruticosi fructus). Surowcem farmakopealnym jest tylko liść jeżyny. Sproszkowana kora i korzeń znajdują się w kapsułkach i tabletkach oraz herbatkach jako suplement diety o działaniu ściągającym.

Zbiór jeżyny

Liście zbiera się bez ogonków wiosną i latem, przed kwitnieniem rośliny, ścinając je sekatorem lub nożyczkami. Zbiera się wyłącznie liście młode i zdrowe, bez plam, śladów chorób i szkodników. Zebrany surowiec szybko przenosi się do suszenia. Liście suszy się w warunkach naturalnych, w cieniu, rozłożone cienką warstwą. Suszenie w suszarni przeprowadza się w temp. niższej niż 40^oC.

Owoce zbiera się, kiedy są dojrzałe, czarne, lśniące. Surowiec suszy się w suszarniach w temp. 40- 60^oC.

Liście i owoce po wysuszeniu powinno się przechowywać w miejscach suchych i zacienionych.

Trochę historii

Jeżynę wymieniają starożytni lekarze: Dioskurydes, Pliniusz Starszy, Galen. Starożytni stosowali zarówno kwiaty jak i owoce na ugryzienia jadowitych węży. Liście jeżyny wykorzystywano jako środek ściągający w leczeniu biegunek czy czerwonki, a także jako środek na dnę moczową.

W czasach nam bliższych o jeżynie wpisali m. in. Dodonaeus, Matthiolis, Lonicerus, Haller. Lorenc zwrócił uwagę na stosowanie liści jeżyny przy dławicy piersiowej.

Wśród Polskich autorów wzmiankę o jeżynie można znaleźć w dziełach Syreniusza.

W 1990 r. Niemiecka Komisja E wydała monografię o liściach jeżyny.

Jeżyna u świętej Hildegardy

Święta Hildegarda podaje, że owoce te nie szkodzą i są łatwo trawione. Święta zaleca picie wina z jeżyn na silne krwawienia z jelit i dróg moczowych.

Jeżyna w medycynie ludowej

W medycynie ludowej liście jeżyny mają zastosowanie w biegunkach, nieżytach przewodu pokarmowego, w krwawieniach z żołądka. Również jako środek na kaszel i poprawę przemiany materii. Zewnętrznie liście jeżyny stosuje się na wypryski skórne oraz w formie płukanek w schorzeniach jamy ustnej. Liście jeżyny stosowano również na oparzenia.

Owoce jeżyny mają zastosowanie przy bólach stawów, w zapaleniu nerek i pęcherza moczowego i przy kaszlu. Zewnętrznie jako środek gojący.

W Maroko liście jeżyny wykorzystuje się w leczeniu cukrzycy.

Jeżyna- wartość odżywcza

Liście jeżyny zawierają garbniki i proantocyjanindyny, które odpowiadają za działanie ściągające liści. Ponadto liście są źródłem flawonoidów, kwasów organicznych, witamin oraz soli.

Owoce jeżyny dostarczają łatwo przyswajalne cukry (gównie fruktozę i glukozę), ponadto są źródłem kwasów organicznych, karotenoidów, flawonoidów, pektyn, witamin oraz soli mineralnych.

JEŻYNA DZIAŁANIE LECZNICZE

Liście jeżyny:

Obniżają poziom cukru we krwi
Regulują przemianę materii
Wykazują działanie moczopędne i napotne
Oczyszczają organizm z toksycznych produktów przemiany materii
Żucie świeżych liści jeżyn wzmacnia dziąsła
Są polecane przy szkarlatynie u dzieci
Pomocniczo stosuje się je w chorobach reumatycznych

Odwary z liści stosuje się przy biegunkach, stanach zapalnych przewodu pokarmowego jako środek napotny.

Owoce jeżyny:

Są doskonałym środkiem witaminowym
Wspomagają odporność
Dojrzałe owoce jeżyny działają przeczyszczająco, podczas, gdy niedojrzałe działają zapierająco
Syrop z owoców jeżyn ma działanie wykrztuśne

NATURALNE KOSMETYKI

Ekstrakt z liści jeżyny jest cenionym składnikiem preparatów o działaniu ochronnym przed promieniowaniem. Ponadto ekstrakt ten spowalnia procesy starzenia się.

Źródła

Biegański; Ziołolecznictwo, nasze zioła i leczenie się nimi; St. Jamiołkowski& T. J. Evert, Łódź 1948, str. 201-202

Ikhlas A. Khan, Ehab A. Abourashed; Leung’s encyclopedia of common natural ingredients used in food, drugs and cosmetics; Wiley 2010, str. 96-96

Kuźnicka, M. Dziak; Zioła i ich stosowanie, Historia i współczesność; Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Wyd. IV, Warszawa 1987r, str. 75-76

Lim T. K., Edible Medicinal and Non-Medicinal Plants: Volume 4, Fruits, Springer Science+Business Media B.V. 2012, str. 544- 554

Rumpel; Jeżyna; Panacea nr. 3 (36), lipiec- wrzesień 2011, str. 22- 23

Senderski M. E.; Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie; Mateusz E. Senderski, Podkowa Leśna 2016, str. 321-323

Strehlow W.; Program zdrowia św. Hildegardy z Bingen; Wydawnictwo Esprit str. 101, 244

Vocka; Rośliny lecznicze od A do Z uprawa i pielęgnacja, zbiory i przechowywanie, działanie zdrowotne; Wyd. Klub dla Ciebie, 2005, str. 54

Co ciekawego na naszym blogu?

Poznaj naszą bazę zdrowej wiedzy

Baza wiedzy to nie tylko źródło informacji

Przepisy dla naszego zdrowia

Zobacz nasze filmy na kanale Youtube

Nalewka z dzikiej róży

Niezwykle aromatyczna i smaczna nalewka z owoców dzikiej róży.

https://www.youtube.com/watch?v=7shMeukkqd0

Jabłka

Jabłka to najpopularniejsze owoce na świecie. Warto je włączyć do codziennej diety, ponieważ korzystnie wpływają na zdrowie. Poznaj 10 powodów dla których warto jeść jabłka.

https://www.youtube.com/watch?v=oM-rLLDUOH4

Pestki dyni a zdrowie

Pestki dyni to źródło magnezu, fosforu, manganu oraz cynku oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych. Łatwo przyswajalny cynk obecny w pestkach dyni korzystnie wpływa na płodność oraz zwiększa sprawność seksualną. Od wieków pestki dyni są stosowane w kuracjach odrobaczających…

O Blogu

Blog Naturalne zdrowie powstał kilka lat temu i ma on charakter informacyjny. Wszystkie wiadomości o zastosowaniu i właściwościach ziół oraz dietetyce i ziołolecznictwie zbieram w różnych książkach i na stronach internetowych.

#zioła #zastosowanieziół #ziołolecznictwo #dietetyka #zdroweodżywianie #przyprawy #roslinylecznicze

Musisz wiedzieć

Informacje zamieszczone na stronie internetowej nie stanowią profesjonalnej porady medycznej ani instrukcji użycia. W żadnym wypadku treści zamieszczone na stronie internetowej nie mogą zastąpić konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.

Polub nas